Maurello
Chrozophora tinctoria
Euphorbiaceae
Noms en français : Tournesol des teinturiers, Croton des teinturiers.
Descripcioun :La maurello es uno Euphorbiaceae que douno d'èr pulèu à l'erbo-di-toro, Heliotropium europaeum, subretout que trachis dins li champ e flouris peréu à la fin de l'estiéu. Li flour masclo e femello soun desseparado. Se recounèis à si fru en boulo, cubert de berrugo e à si péu estela (fotò).
Usanço :Emé la planto se fasié la tenchuro de viro-soulèu que servié à l'Age-Mejan à l'enluminamen di libre e tambèn pèr acoulouri lou manja. D'efèt chanjo de coulour, passo de blu à rouge, quouro lou mitan es acide (pèr acò se boutié li boursèu dins la pisso). Acò se retrobo dins lou papié Tournesol qu'utiliso la chimìo.
Port : Erbo
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Chrozophora
Famiho : Euphorbiaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterranenco-Touranieno
Ref. sc. : Chrozophora tinctoria (L.) A.Juss., 1824
Arcaneto
Alkanna matthioli
Boraginaceae
Àutri noum : Ourcaneto, Aucaneto, Recaneto.
Noms en français : Orcanette des teinturiers, Orcanette tinctoriale.
Descripcioun :L'arcaneto trachis dins li sablo en ribo de mar e peréu dins li terro. Fai de mato mens o mai denso emé de rouseto esterlo. Mounto en tijo quouro flouris emé de poulìdi flour bluio proun sarrado. La planto èi forço pelouso d'en pertout.
Usanço :La racino servié à tencha en rouge, rose e vióulet li teissu. Aro s'emplego pèr acoulouri li saboun. Se preparo la racino en bouliduro dins l'òli o à fre dins l'alcol.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Alkanna
Famiho : Boraginaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Terraire safrous
- Sablo
- Mar
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Alkanna matthioli Tausch, 1824
(= Alkanna tinctoria auct. )